ΑΡΘΡΑ
Δρ. Κωνσταντίνα Κατσάρη
CEO of Startdoms Accelerator
for high-growth tech businesses and startups
Περίληψη: Τα τελευταία χρόνια οι ιστορικοί των ρωμαϊκών χρόνων έδωσαν έμφαση στη λογική των οικονομικών αποφάσεων που πάρθηκαν στο παρελθόν. Ωστόσο πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας ότι και άλλοι παράγοντες επηρέασαν την οικονομική πολιτική όχι μόνο των πολιτών αλλά και των αυτοκρατόρων. Στον Δίωνα Κάσσιο και τον Ηρωδιανό, πηγές του τρίτου αιώνος μ. Χ., παρατηρούμε ότι οι ηθικές τους απόψεις, οι θρησκευτικές τους πεποιθήσεις, ψυχολογικοί παράγοντες η συνήθειες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην δημοσιονομική πολιτική της αυτοκρατορίας.
Summary: Economists study rational human behaviour with a focus on the production, distribution and consumption of goods and services. When the irrational aspects of human attitude come into force, then, the discipline of economics changes and becomes another form of art. The study of these aspects should not be neglected but should be incorporated in the mainstream analysis of rational data. Historians of the Roman empire tend to consider the illogical features of the economy as evidence for its underdevelopment, hence following Polanyi’s substantivist views. In this article I intend to show that features like moral attitudes, religious beliefs, psychological factors or habits are, in fact, potent economic determinants and they co-exist harmoniously with other more ‘rational’ factors. In fact, they determined the fiscal policy of the Roman emperors throughout the imperial period, even if we study only the Severans here.
H ρωμαϊκή δημοσιονομική πολιτική, σύμφωνα με τον Δίωνα Κάσσιο και τον Ηρωδιανό (pdf)