ΑΡΘΡΑ
Παναγιώτης Θεοδωρόπουλος
University of Notre Dame
Περίληψη:Αυτό το άρθρο αποτελεί συνέχεια της μελέτης μου που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Byzantine and Modern Greek Studies σχετικά με τον όρο «Βυζάντιος» στη Σάκρα του Κωνσταντίνου Δ΄ προς τον πάπα Δόνο (678), στην οποία υποστήριξα ότι ο όρος είχε χρησιμοποιηθεί ως συνώνυμο του ανατολικο-Ρωμαίος σε ένα πλαίσιο διάκρισης μεταξύ Ρωμαϊκής Ανατολής και Δύσης.Το παρόν πόνημα εστιάζει στο ιδεολογικό και πολιτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο ο όρος εμφανίζεται με τη διευρυμένη αυτή σημασία. Η επιλογή του αυτοκράτορα να αποκαλέσει τους ανατολικο-Ρωμαίους «Βυζαντίους» αντιπαραβάλλεται με το έθος των Δυτικών και των επικριτών της αυτοκρατορικής αρχής να επιλέγουν το «Γραικός» (Grecus) για αντίστοιχες χρήσεις. Προτείνω ότι σε αντίθεση με το «Γραικός» που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως όχημα μομφής εναντίον του αυτοκράτορα, το ‘Βυζάντιος’ τόνιζε την οικουμενική φύση της εξουσίας του.
Abstract: This article is a continuation of my study regarding the term Βυζάντιος in the 678 Sacra of Constantine IV to Pope Donus which was published in the journal Byzantine and Modern Greek Studies.In the article mentioned, I have argued that the term had been used as a synonym to ‘Eastern Roman’ in a context of distinction between Eastern and Western Romans. The present work focuses on the ideological and political framework which allowed the term to acquire this broad meaning. The choice of the emperor to designate the Eastern Romans as ‘Byzantines’ is co-examined along with the practice of Westerners, and critics of the emperor to use the term ‘Greek’ for the same purpose. I suggest that the term ‘Greek’ could be used as a vehicle for reproach against the emperor, while the term ‘Byzantine’ emphasized the universal nature of imperial authority.
Κάποιες σκέψεις σχετικά με το ιδεολογικό και πολιτικό πλαίσιο της χρήσης του όρου Βυζάντιος (PDF)