Translation: Giannis Karakirisidis
Ο Ἐπ’ Ἀλεξάνδρῳ ἐπιτάφιος και ο Εἰς Ἐτεωνέα ἐπικήδειος αποτελούν τους δύο σωθέντες επιταφίους λόγους του Αίλιου Αριστείδη. Ο Αλέξανδρος υπήρξε δάσκαλος του ρήτορα, ενώ ο Ετεωνέας μαθητής του. Όσον αφορά τον πρώτο, ο οποίος καταγόταν από το Κοτύαιο (μία πόλη που απείχε περίπου 200 χλμ. από τα ανατολικά της Σμύρνης), υπήρξε γραμματικός, που συναναστράφηκε σπουδαίους ρήτορες του παρελθόντος, συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του Αριστείδη. Ο λόγος αυτός συνιστά επιστολή, σταλμένη από τη Σμύρνη στη γενέτειρα του Αλέξανδρου, το Κοτύαιο, με αφορμή το θάνατο του γραμματικού. Ο θάνατός του χρονολογείται στα 150 μ.Χ., και αυτό βοηθά και τη χρονολόγηση της επιστολής αυτής.
Στον Αλέξανδρο ο Αριστείδης οφείλει την εξοικείωσή του με τον Πλάτωνα και τους λυρικούς ποιητές. Η επαφή του Αλεξάνδρου, μάλιστα, με το Μάρκο Αυρήλιο οδηγεί σε μία μαρτυρία του δευτέρου για τον πρώτο, η οποία συμφωνεί με την εικόνα που σκιαγραφεί σε αυτό τον λόγο ο Αίλιος Αριστείδης για το δάσκαλό του. Ο λόγος Ἐπ’ Ἀλεξάνδρῳ ἐπιτάφιος, επομένως, καταδεικνύει την αξιολόγησή του Αλεξάνδρου ως ενός από τους πιο σπουδαίους γραμματικούς της εποχής του.