ARTICLES
Θωμάς Τσαρτσίδης
Εθνικό και Καποδιστριακό
Πανεπιστήμιο Αθηνών
Περίληψη: Στον Ύμνο στον Ρωμανό (τέλη 4ου / αρχές 5ου αι. μ.Χ.), ένα ποίημα επίσης γνωστό και ως Peristephanon 10, ο ποιητής Προυδέντιος περιγράφει την ανάκριση και τα βασανιστήρια ενός αγίου από την Καισάρεια που μαρτύρησε στην Αντιόχεια. Στην περιγραφή του ο Προυδέντιος τροποποιεί βασικά στοιχεία της ιστορίας του Ρωμανού, όπως αυτά μας είναι γνωστά από τις αγιολογικές πηγές. Πιο συγκεκριμένα, δεν αναφέρει ότι το μαρτύριο του αγίου έλαβε χώρα στη Αντιόχεια και εμπλουτίζει τον λόγο του Ρωμανού με επιχειρήματα από την απολογητική παράδοση, τα οποία δημιουργούν την εντύπωση ότι το μαρτύριο διεξάγεται στη Ρώμη. Με άλλα λόγια, ο Προυδέντιος εκρωμαΐζει την ιστορία του Ρωμανού, πράγμα το οποίο διευκολύνεται από τη σημασία του ονόματος του αγίου (‘Ρωμαίος’). Έχοντας τροποποιήσει την ιστορία του Ρωμανού κατ’ αυτόν τον τρόπο, ο Προυδέντιος προωθεί το όραμα της ρωμαϊκής χριστιανικής ταυτότητας, μιας νέας εθνικής ταυτότητας, η οποία συνδυάζει ρωμαϊκά και χριστιανικά στοιχεία.
Summary: In the Hymn to Romanus (end 4th / beginning 5th c.AD.), a poem also known as Peristephanon 10, Prudentius describes the interrogation and sufferings of a saint from Caesarea who was martyred in Antioch. In his description, Prudentius varies key-elements of the story of Romanus, as we know them from the hagiographical sources. More specifically, he does not mention that the saint’s martyrdom took place in Antioch and enriches Romanus’ speech with apologetic arguments creating the impression that his martyrdom took place in Rome. In other words, Prudentius romanises the story of Romanus, something that is aided by the significance of the saint’s name (‘Roman’). Through transforming the story in this way, Prudentius promotes the vision of a new Roman identity; the Roman Christian identity that combines Roman and Christian elements.